Bağlanma ve Bağımlılık Üzerine

Aşkın, sevginin, bağımlılık gibi görülmesi sadece gündelik sohbetlerde rastladığımız, tesadüfi bir benzerlik değil. Bağımlılık ve sosyal bağlanmanın (partner ilişkilenmesi, bakım veren-çocuk ilişkilenmesi, vb.) ortak yanlarının olabileceği bilim çevrelerinde de var olagelmiş bir hipotez. Ve araştırmalar da kanıtlıyor ki bağımlılıklar (madde, oyun, alışveriş, kumar…) ve sosyal bağlanma arasında gerçekten bir ilişki söz konusu.

Romantik ilişkilerde başlarda yaşanan heyecan, bir süre sonra gelen güven duygusu ve alışkanlık hissi ve ayrılınca deneyimlenen acı ve özlem duygularına benzer şekilde bir maddeye bağımlı kişi de kullanımın ilk aşamalarında coşku, devamında alışkanlık ve kontrol kaybı hissi, bırakırken de yoksunluk yaşar.

Çalışmalara göre bağlanma ve bağımlılığın bu benzerliği sadece görüntüde değil. Bu iki durum beyinde ortak bir nörobiyolojik mekanizmayı paylaşıyor. Öyle ki, bu iki durumda hem aktive olan beyin bölgeleri hem de nörokimyasallar ortaklık barındırıyor. Bu noktada farklı yönde çıkarımlar mevcut olsa da bir grup araştırmacıya göre sonuçlar şunu ifade ediyor: sosyal bağlanma yani ilişkilenme ihtiyacı giderilemediğinde oluşan bir boşluk var ve bağımlılıklar bazen bu boşluğu doldurma çabası ile başlayabiliyor.

Kaynaklar:

Burkett, J. P., & Young, L. J. (2012). The behavioral, anatomical and pharmacological parallels between social attachment, love and addiction. Psychopharmacology, 224(1), 1-26.

Luyten, P., Mayes, L. C., Fonagy, P., Blatt, S. J., & Target, M. (Eds.). (2017). Handbook of psychodynamic approaches to psychopathology. Guilford Publications.